Na to, czym jest zero waste istnieje wiele określeń. Styl życia zero waste sprowadza się do stworzenia przestrzeni, w której mamy mówiąc dosłownie “brak śmieci”. Tak jak wspomniałam w poprzednim wpisie, styl ten najlepiej definiuje pięć angielskich słów zaczynających się na literę R, czyli: refuse, reduce, reuse, recycle, rot. Nazywane są one zasadą 5 R. Wyjaśnijmy więc, co dokładnie oznacza każde z tych słów?
To podstawowa zasada, aby skutecznie ograniczyć ilość śmieci przynoszonych do domu. Choć jednym wydaje się to łatwe, dla innych może stanowić prawdziwe wyzwanie. Mówienie “nie” to sztuka asertywności, której trzeba się nauczyć. Sprzedawca w sklepie chce zapakować twoje zakupy w opakowanie foliowe, na ulicy ktoś próbuje wręczyć ci broszurę reklamową, podczas zakupów zostajesz obdarowany darmowym gadżetem, w restauracji barman chce ozdobić twojego drinka słomką, koleżanka, która właśnie skończyła remont przynosi rzeczy, które “może ci się przydadzą”, babcia prezentuje twojemu dziecku kolejna zabawkę… lista moze nie mieć końca. Musisz więc wykazać się asertywnością i nie przyjmować rzeczy, których nie potrzebujesz. Najprawdopodobniej trafią one do śmietnika, a w stylu życia zero waste chodzi przecież o to, by starać się ograniczać generowanie niepotrzebnych śmieci.
Naucz się ograniczać przedmioty w swoim otoczeniu, nie ulegaj impulsom i świadomie kupuj tylko to, co potrzebujesz. W ten sposób nie tylko pomożesz planecie, ale znacznie wpłyniesz na domowy budżet. Doskonale sprawdza się lista zakupów sporządzona w oparciu to to, co już masz w domu. Kupuj tylko to, co jest ci niezbędne. Praktyka pokazuje, że kupowanie “na kiedyś tam” się nie sprawdza, z dużą dozą prawdopodobieństwa można przypuszczać, że tak sporych zapasów nie wykorzystasz bo się przeterminują, zmienisz dietę lub po prostu zapomniane zginą w czeluściach szafek. Zasada reduce nie jest związana jedynie z żywnością, dotyczy ona także zużywania wody, prądu, gazu czy też ubrań.
Staraj się również wybierać produkty, które nie posiadają zbędnych opakowań. Na pewno zauważyłeś, że niektóre rzeczy zapakowane są w kilka warstw: szczelny worek, potem karton i kolejna porcja folii. Wybierając produkt warto zastanowić się więc, czy wszystkie te warstwy rzeczywiście zabezpieczają produkt, czy są wyłącznie zbędnym elementem marketingowym. Zacznij analizować również składy produktów. Powinno się to tyczyć nie tylko żywności, ale też odzieży, artykułów gospodarstwa domowego, a nawet zabawek. Staraj się kupować przedmioty wyprodukowane z surowców wtórnych lub takich, które można ponownie przetworzyć.
Zamiast wyrzucać stare rzeczy spróbuj je naprawić lub znaleźć dla nich inne zastosowanie, przerabiaj je, odnawiaj lub oddaj komuś, kto zrobi z nich użytek. Zamiast sięgać po produkty jednokrotnego użytku, wybieraj rzeczy wielorazowe. Przed zakupem ubrań, sprawdź czy w szafie nie kurzy się sukienka, która będzie pasować do okazji, jeśli musisz kup nową, ale w second handzie. Popularne w ostatnim czasie są również platformy, na których sprzedasz i kupisz ubrania “z drugiej ręki”. Szukanie rozwiązań na ponowne użycie danej rzeczy to często przyjemność, która pobudza kreatywność. Możesz obudzić w sobie ducha projektanta dodając do sukienki z “lumpa” unikatowe dodatki wzbudzając zazdrość koleżanek, a ze starego emaliowanego dzbanka wykonać stylowy wazon na kwiaty. Wcielając w życie zasadę reuse warto zaopatrzyć się w:
✔️ szmaciane torby na zakupy
✔️ tekstylne woreczki na warzywa i owoce (możesz zrobić je np. z firanki, którą miałeś wyrzucić)
✔️ kubki termiczne / bidony
✔️ butelki wielokrotnego użytku z filtrami
✔️ wielorazowe maszynki do golenia
✔️ szklane lub metalowe słomki do picia
Przyprawy możesz przechowywać w słoikach po konfiturze, a kosmetyki w buteleczkach, które będziesz uzupełniać samodzielnie.
Zasadę czwartą na pewno przynajmniej częściowo wdrożyłeś już w życie, ponieważ segregacja śmieci jest obecnie obowiązkiem. Zastanów się natomiast, czy robisz to prawidłowo. Bardzo ważne jest, by móc je przetworzyć i odzyskać odciążając tym samym nadwyrężony już mocno ekosystem. Informacji jak selekcjonować odpady udzielają m.in. urzędy miast. Podczas zakupów staraj się wybierać produkty pochodzące z odzyskanych surowców. W przypadku recyklingu pomysłowość ludzka również godna jest szczególnej uwagi. Przykładem może być choćby przerabianie zniszczonych ubrań np. na torby lub ściereczki. Wszystko po to, by uniknąć konieczności wyrzucania ich do śmieci.
Ostatnią, piątą zasadą jest kompostowanie, czyli utylizowanie surowców podlegających rozkładowi. Organiczny recykling w kontrolowanych warunkach pozwala na uzyskanie naturalnego nawozu, bogatego w substancje odżywcze poprawiające jakość podłoża. Taki ekologiczny kompost to rozwiązanie, które zadowoli przede wszystkim osoby posiadające ogród. Zastąpienie nim sztucznych pestycydów to doskonały sposób na zdrowsze uprawy. Stosowanie reguły rot warto oczywiście zacząć od segregowania resztek organicznych, szczególnie jedzenia. Warto jednak przyjrzeć się bliżej niektórym produktom codziennego użytku. Na rynku bowiem pojawiły się m.in. szczoteczki do zębów, które można kompostować.
Powyższe zasady rozszerzyłabym o jeszcze jedną: Nie poddawaj się i nie zniechęcaj. Nie myli się tylko ten, kto nic nie robi! Chcesz stosować od razu wszystkie zasady 5R? Polecamy jednak wspomnianą w poprzednim wpisie metodę małych kroków. Rutyną, od której powinieneś zacząć powinno być sortowanie śmieci. Pozostałe nawyki wprowadzaj systematycznie. Jeśli pozbyłeś się nadmiaru rzeczy ze swojego otoczenia, zacznij uczyć się robić zakupy z listą produktów, których rzeczywiście potrzebujesz i pakować je wyłącznie do wielorazowych toreb. Dopiero wtedy ustal kolejny cel. Stosując na co dzień regułę 5R wypracujesz, a w konsekwencji utrwalisz nawyki, które są działaniami na rzecz środowiska.
Menu
Wyrażam zgodę na otrzymywanie newslettera
